چرا می خوابیم؟

مقدمه ای بر کتاب چرا می خوابیم؟

در طول شبانه‌روز گذشته چند ساعت خوابیده‌اید؟ در طول هفته گذشته چطور؟ آیا خواب کافی داشته‌اید؟ یا فکر می‌کنید به اندازه کافی و نیاز بدنتان نخوابیده‌اید؟ آخرین باری که بدون زنگ ساعت یا موبایل از خواب بیدار شدید و برای هشیار شدن به قهوه یا چای نیاز نداشتید را بیاد می‌آورید؟ آیا می‌دانید چرا و چگونه باید خوابید؟

شاید ندانید اما دو سوم مردم در کشورهای توسعه یافته خواب کافی توصیه‌شده‌ی هشت ساعت را ندارند. احتمالاً برایتان تعجبی ندارد. اما عواقبش قطعا شما را شگفت زده می کند. در سبک زندگی شما تاثیر بسازیی دارد. خواب شبانه‌ی کمتر از شش یا هفت ساعت به سیستم ایمنی بدن شما آسیب می‌زند. درنتیجه عوارض سنگین و جبران ناپذیری در آینده سلامت جسمی و روحی شما خواهد داشت.  انواع و اقسام اختلالات ذهنی و جسمی، کاهش توانایی‌های ذهنی، و ریسک ابتلا به بیماری‌هایی همچون آلزایمر یا سرطان را افزایش می‌دهد.

خواب کم و ناکافی تاثیر مستقیمی بر روی رگ های قلب دارد. درنتیجه باعث انسداد رگ‌ها شده، و احتمال بروز بیماری‌های قلبی و عرقی و سکته را بالاتر می‌برد. درنتیجه افزایش شدید هزینه‌های درمانی و خسارت‌های جانی و مالی را به‌خاطر افت عملکرد در درمان به همراه خواهد داشت. اما چرا؟ مگر خواب چه‌کاری می‌کند؟ اصلاً به عنوان یک موجود زنده چرا می‌خوابیم؟

• درباره کتاب چرا می خوابیم؟

در کتاب «چرا می‌خوابیم؟»، دکتر متیو واکر، مدیر مرکز علوم خواب انسان، براساس تحقیقاتی که انجام داده، توضیح می‌دهد که بی‌توجهی به خواب، چگونه بر روی خلاقیت، قدرت تفکر و تصمیم‌گیری، یادگیری، حافظه، سلامت قلب و مغز، سلامت روانی و عاطفی و دیگر ابعاد انسان تاثیر می‌گذارد.

کتاب چرا می خوابیم؟ به چهار قسمت اصلی تقسیم شده است:

بخش اول:

در این فصل از کتاب چرا می خوابیم؟ به چیستی خواب پرداخته است: چیست و چه نیست. چه کسانی می‌خوابند. چقدر می‌خوابند. انسان چگونه باید بخوابد و اینکه چگونه خواب در طول زندگی شما یا فرزندتان تغییر می‌کند. به سمت بهتر شدن می‌رود یا بدتر شدن.

بخش دوم:

جزئیات خوبی‌ها، بدی‌ها و مرگ‌ومیر ناشی از خواب و کمبود خواب را بیان می‌کند. در این فصل تمام مزایای خواب برای مغز و بدن را بررسی می‌کنیم و نشان می‌دهیم که ابزار همه‌کاره‌ی خواب برای سلامتی و تندرستی در واقع چیست. درنهایت به این موضوع پرداخته می‌شود که چگونه و به چه دلیل کمبود خواب به باتلاق ناخوشایندی از ناخوشی‌های مزاجی، بیماری و مرگ زودهنگام منجر می‌شود. این فصل در واقع هشداری در مورد خواب است.

بخش سوم:

از دیدگاه علمی مطالبی را در مورد گذرگاهی ایمن ازخواب به دنیای خیالی رؤیاها بیان می‌کند. به تمام مباحث از جمله نگاه کردن به مغز افرادی که درحال رؤیا دیدن هستند. اینکه چگونه دقیقاً خواب‌ها الهام‌بخش ایده‌های برنده‌ی جایزه نوبل می‌شوند. ایده‌هایی که باعث تغییرات عمده در جهان می‌شوند، تا این موضوع که آیا کنترل رؤیاها واقعاً امکان‌پذیر است یا خیر و آیا چنین چیزی اصلاً عاقلانه است یا خیر صحبت می‌شود.

بخش چهارم:

ابتدا ما را در كنار تخت‌خواب قرار می‌دهد و در رابطه با اختلالات بی‌شماری از جمله بی‌خوابی، توضیح می‌دهد. دلایل آشکار و پنهان را توضیح می‌دهد؛ مانند اینکه چرا برای بسیاری از ما داشتن یک خواب خوب در شب دشوار است. در ادامه، براساس داده‌های علمی و بالینی و نه براساس شایعات یا پیام‌های مارک‌های تجاری، آشکارا در مورد قرص‌های خواب بحث می‌شود. سپس به جزئیات روش‌های درمانی جدید و بدون دارو پرداخته، که برای داشتن خوابی بهتر، ایمن‌تر و مؤثرتر هستند. درنهایت با گذار از تختخواب به سطح خواب در جامعه پرداخته می‌شود و همچنین از تأثیر تأمل‌برانگیز خواب ناكافی در آموزش، پزشکی و مراقبت‌های بهداشتی و كسب‌وكار مطلع خواهیم شد.

• درباره نویسنده

متیو واکر نویسنده «کتاب چرا می‌خوابیم؟» دانشمند علوم اعصاب است. واکر در لیورپول انگلستان به دنیا آمد. از دانشگاه ناتینگهام در رشته علوم اعصاب فارغ‌التحصیل شد و  در رشته‌ی  فیزیولوژی مغز و اعصاب از دانشگاه نیوکاسل دکترا گرفت. در ژوئن ۲۰۰۴، واکر استاد روانپزشکی در دانشکده پزشکی هاروارد شد. او سه سال با همین سمت در هاروارد ماند و پژوهش‌هایی در زمینه خواب انجام داد. سپس در ژوئیه ۲۰۰۷ به عنوان استاد علوم اعصاب و روانشناسی در دانشگاه کالیفرنیا شروع تدریس کرد.

واکر بنیانگذار و مدیر مرکز علوم خواب انسان است که با همکاری موسسه علوم اعصاب هلن ویلز و مرکز تصویربرداری مغز هنری اچ. ویلر جونیور در بخش روانشناسی دانشگاه برکلی واقع شده است. این سازمان برای بررسی نقش خواب در سلامت انسان و بیماری‌ها از روش‌های تصویربرداری مغز (MRI ، اسکن PET)، ضبط الکتروانسفالوگرافی خواب با تراکم بالا، ژنومیک، پروتئومیکس، فیزیولوژی خودمختار، تحریک مغز و آزمایش شناختی استفاده می کند. این تحقیقات درباره بیماری‌های آلزایمر، پارکینسون، سرطان، افسردگی، اضطراب، بی‌خوابی، بیماری های قلبی عروقی، سو مصرف مواد مخدر، چاقی و دیابت است.

«کتاب چرا می خوابیم؟» اولین کتاب متیو واکر است که جزو پرفروش ترین کتاب‌های علمی دنیا به شمار می‌رود.

• برشی از متن

غفلت از خواب به طرز غم‌انگیزی برخی از بزرگ‌ترین فجایع تاریخ بشر را رقم زده است. برای مثال گداخت و فروپاشی رآکتور نیروگاه اتمی چرنوبیل را در‌نظر بگیرید، فاجعه‌ای که در بیست و ششم آوریل سال 1986 رقم خورد. تشعشعات ناشی از این حادثه صد برابر قدرتمندتر از تشعشعات حاصل از بمب‌های اتمی‌ای بود که طی جنگ جهانی دوم بر سر هیروشیما و ناگازاکی فرو افتادند. این اتفاق در ساعت 1 بامداد، بر اثر قصور متصدیان نیروگاه که به سبب نوبت‌های کاری پیوسته و محرومیت از خواب فرسوده شده بودند، روی داد. هزاران تن در نتیجه تاثیرات زیان‌بار تشعشعات ناشی از این رویداد، طی دهه‌های بعدی جان خود را از دست دادند و ده‌ها هزار نفر دیگر نیز به خاطر این تشعشعات عمری را با بیماری‌ها و مشکلات ناتوان‌کننده پزشکی سپری کردند.

مورد دیگری که می‌توانیم به آن اشاره کنیم فاجعه نفت‌کش اسکون والدز است، رویدادی که در 24 مارس سال 1989 به سبب شکاف ناشی از برخورد با صخره‌ای مرجانی در نفت‌کش روی داد و بر اساس برآوردها موجب شد تا بین 19 تا 40 میلیون گالن نفت خام در محدوده 1300 مایلی (بیش از 2000 کیلومتری -م) اطراف خط ساحلی تخلیه شود.

درنتیجه این اتفاق، بیش از 500000 پرنده دریایی، 5000 سمور دریایی، 300 فک، بیش از 200 عقاب سر سفید، و 20 نهنگ قاتل کشته شدند. اکوسیستم ساحلی این منطقه دیگر هیچ‌گاه به وضع سابق خود بازنگشت. گزارش‌های اولیه حاکی از آن بود که کاپتان نفت‌کش هنگام هدایت کشتی مست بوده است. با این همه بعدتر آشکار شد که کاپتان تحت تاثیر الکل نبوده بلکه هدایت کشتی را به معاونش سپرده بوده است، معاونی که طی چهل‌و‌هشت ساعت گذشته، تنها شش ساعت خوابیده بود و تحت تاثیر همین محرومیت از خواب فاجعه‌ای این‌چنینی رقم زده بود.