هزینه ی نهایی صفر

• درباره کتاب هزینه نهایی صفر

ریفکین در کتاب هزینه نهایی صفر پارادوکسی را در قلب سرمایه داری کشف می‌کند که در ابتدا آن را به عظمت سوق داده اما اکنون آن را به سمت مرگ می‌کشد. پویایی کارآفرینی ذاتی بازارهای رقابتی که بهره‌وری را بالا می‌برد و هزینه‌های حاشیه‌ای را کاهش می‌دهد و به کسب و کارها امکان می‌دهد قیمت کالاهای خود را کاهش دهند و خدمات به منظور جلب نظر مصرف کنندگان و سهم بازار. (هزینه نهایی هزینه تولید واحدهای اضافی یک کالا یا خدمات است، در صورتی که هزینه‌های ثابت محاسبه نشود). در حالی که اقتصاددانان همیشه از کاهش هزینه نهایی استقبال کرده‌اند. اما هرگز احتمال وقوع یک انقلاب تکنولوژیکی را که ممکن است هزینه‌های نهایی را به همراه داشته باشد، پیش‌بینی نکرده‌اند. نزدیک به صفر، کالاها و خدمات را بی‌ارزش، تقریبا رایگان و فراوان می‌سازد و دیگر تابع نیروهای بازار نیست.

بحث اصلی دیگر کتاب هزینه نهایی صفر، اینترنت اشیا است. اینترنت اشیا همه‌ی پدیده‌های جان‌دار و بی‌جان را در شبکه‌ی جهانی یکپارچه به هم متصل می‌کند. انسان‌ها، دستگاه‌ها، منابع طبیعی، خطوط تولید، شبکه‌های لجستیکی، عادات مصرف، جریان‌های بازیافت و سایر جنبه‌های زندگی اقتصادی و اجتماعی از طریق حس‌گرها و نرم‌افزارها به بستر اینترنت اشیا متصل می‌شوند و مدام داده‌ها را به‌صورت آنی به تمام گره‌ها ارسال می‌کنند. در مقابل، داده‌های کلان از طریق فرایندهای تحلیلی پیشرفته، پردازش و پس از تبدیل به الگوریتم‌های پیش‌بینی‌کننده، وارد سامانه‌های خودکار می‌شوند. به این ترتیب، بهره‌وری به شدت بالا می‌رود و هزینه‌ی نهایی تولید انواع کالا و خدمات در کل اقتصاد به صفر می‌رسد. اینترنت اشیا در حال حاضر در بخش‌های صنعتی و تجاری، پزشکی، کشاورزی، شهرسازی، محیط زیست و بیش از همه در سامانه‌های امنیتی کاربرد دارد.

• درباره نویسنده

جرمی ریفکین متولد 1945 اقتصاددان و جامعه‌شناس امریکایی است. او نویسنده 21 کتاب درباره تاثیر تغییرات اجتماعی و فناوری بر اقتصاد، نیروی کار، جامعه و محیط زیست است. از آن جمله می توان به کتاب های انقلاب صنعتی سوم، کتاب هزینه نهایی صفر و کتاب پایان کار اشاره کرد.

آقای ریفکین دارای مدرک اقتصاد از دانشکده وارتون دانشگاه پنسیلوانیا و مدرک روابط بین‌الملل از دانشکده حقوق و دیپلماسی فلچر در دانشگاه تافتس است. او در 30 سال گذشته در صدها شرکت پیشرو جهان و همچنین بیش از 200 دانشگاه در 30 کشور جهان سخنرانی کرده است. آقای ریفکین بنیانگذار و رئیس بنیاد روندهای اقتصادی است. این بنیاد تأثیرات اقتصادی، زیست محیطی، اجتماعی و فرهنگی فناوری‌های جدید معرفی شده در اقتصاد جهانی را بررسی می‌کند.

جرمی ریفکین معمار اصلی طرح پایداری اقتصادی بلندمدت انقلاب صنعتی سوم اتحادیه اروپا برای رسیدگی به چالش سه‌گانه بحران اقتصادی جهانی، امنیت انرژی و تغییرات آب و هوایی است. انقلاب صنعتی سوم به طور رسمی توسط پارلمان اروپا در سال 2007 تایید شد و اکنون توسط آژانس های مختلف در کمیسیون اروپا و همچنین در 27 کشور عضو اجرا می شود.

نشنال ژورنال ریفکین را یکی از 150 نفری در ایالات متحده معرفی کرد که بیشترین تأثیر را در شکل دادن به سیاست دولت فدرال دارند. از سال 1994، آقای ریفکین یک مدرس ارشد در برنامه آموزش اجرایی مدرسه وارتون در دانشگاه پنسیلوانیا – مدرسه کسب و کار رتبه 1 در جهان – بوده است، جایی که او به مدیران عامل و مدیریت ارشد آموزش می دهد تا عملیات تجاری خود را به اقتصادهای پایدار انقلاب صنعتی سوم منتقل کنند.

• برشی از متن

اگر ۲۵ سال پیش به شما می‌گفتم که ربع قرن دیگر یک سوم انسان‌ها در شبکه‌های عظیم چند صد میلیون نفری با یکدیگر ارتباط برقرار می‌کنند و این که می‌توان با تلفن همراه به دانش کل دنیا دسترسی پیدا کرد، این که هرکس می‌تواند ایده‌ی جدیدی را منتشر، محصولی را معرفی یا انديشه‌ای را در آن واحد به میلیون‌ها نفر منتقل کند، و اين که هزینه‌ی انجام چنین کارهایی نزدیک به صفر خواهد بود، سرتان را به نشانه‌ی ناباوری بالا می‌انداختید.

اکنون تمامی این چیزها واقعیت دارند. ولی چه می‌شد اگر می‌گفتم که شاید ۲۵ سال دیگر بخش عمده‌ای از انرژی مصرفی‌تان برای گرمایش منزل و به کار انداختن وسایل برقی، تامین نیرو برای کسب‌وکار، راندن وسیله‌ی نقلیه و اداره‌ی هر بخشی از اقتصاد دنیا کمابیش رایگان باشد؟ این اتفاق همین الان هم برای چند میلیون نفری که منازل و محل‌های کارشان را به نیروگاه‌هایی کوچک بدل کرده‌اند تا از منابع تجدیدپذیر کسب انرژی کنند، درحال وقوع است. حتی پیش از جبران هزینه‌های ثابت نصب مبدل‌های خورشیدی و بادی (که اغلب دو تا هشت سال بیشتر طول نمی‌کشد)، هزینه‌ی نهایی برداشت انرژی از این منابع نزدیک به صفر است.

برخلاف سوخت‌های فسیلی و اورانیوم مصرفی برای تولید انرژی هسته‌ای که اغلب تامین‌شان هزینه دارد، خورشیدی که به پشت‌بام‌تان می‌تابد، بادی که به بدنه‌ی ساختمان‌تان می‌وزد، گرمایی که از زمین زیر دفتر کارتان ساطع می‌شود و زباله‌ای که در آشپزخانه‌تان به شکل بی‌هوازی به انرژی زیست توده تبدیل می‌شود، همگی کمابیش رایگان‌اند.

صفحه 113 و 114 کتاب هزینه نهایی صفر