من معتقدم که ساختن جهانی بدون فقر، قطعا امکانپذیر خواهد بود. زیرا فقر توسط خود فقیران ایجاد نمیشود. بلکه فقر عمدتاً معلول سیاستهای نادرستیست که برای اداره جوامع به کار گرفته میشود … به این ترتیب تصور میکنم میتوان به روزی امید داشت که فقر را فقط در «موزههای ویژه فقر» بتوانیم ببینیم … من به عنوان یک اقتصاددان اعتقاد دارم که موثرترین سیاستهای فقرزدایی، رویکردهایی هستند که در چارچوب اقتصاد بازار قرار میگیرند، درست مانند رویکردهایی که ما در 20 سال اخیر در گرامین بانک پیگیری کردهایم.
محمد یونس، سخنرانی مراسم دریافت جایزه نوبل
-
درباره کتاب بانک تهیدستان
رویای محمد یونس ریشه کن کردن کامل فقر از جهان است. در سال 1983، بر خلاف توصیه مقامات بانکی و دولتی، یونس بانک گرامین را تأسیس کرد. بانکی که وقف ارائه وام های ناچیز به فقیرترین افراد بنگلادش بود. بانک گرامین، بر اساس این باور که اعتبار یک حق اولیه انسانی است، نه امتیاز عده کمی خوش شانس، اکنون بیش از 2.5 میلیارد دلار وام خرد به بیش از دو میلیون خانواده در روستاهای بنگلادش ارائه می دهد. نود و چهار درصد از مشتریان یونس زن هستند و نرخ بازپرداخت نزدیک به 100 درصد است. در سرتاسر جهان، برنامههای وامدهی خرد با الهام از گرامین در حال رشد هستند و بیش از سیصد برنامه تنها در ایالات متحده تأسیس شدهاند.
محمد یونس در سال 2003، کتاب بانک تهیدستان را با عنوان «داستان اولین بانک ویژه فقرا» منتشر کرد. بخش عمدهی این کتاب به بیان خاطرات وی دربارهی چگونگی متحول شدن زندگیاش برای کمک به فقیران، چگونگی پایهگذاری و رشد گرامین بانک و نیز مکانیزمهای مورد استفاده در «گرامین بانک» میپردازد. این کتاب به سرعت در ردهی پرفروشترین کتابهای اقتصاد و مدیریت جای گرفت، به نحوی که براساس رتبهبندی سایت «آمازون» (بزرگترین سایت و فروشگاه کتاب در جهان)، پنجمین کتاب پرفروش دنیا در حوزهی «توسعه اقتصادی» محسوب میشود.
مطالب اصلی کتاب بانک تهیدستان عبارتاند از:
- بررسی چالشهای «یونس» و همکارانش در تأسیس «گرامین بانک»؛
- مکانیسمهایی که باعث موفقیت وام خرد (هسته اصلی بانکداری در گرامین) شده است؛
- راهنماییها و تجربیات ارزشمندی که یونس، به هر کس که خواهان پیوستن به وی، در حذف فقر و فرستادن آن به موزههاست، ارائه میدهد.
-
درباره نویسنده
محمد یونس، سومین فرزند یک خانواده ۹نفره مسلمان بنگالی، روز ۲۸ ژوئن ۱۹۴۰ در روستای «باتوا» استان «چیتاگونگ»، به دنیا آمد. یونس، در امتحان ورودی دبیرستان چیتاگونگ از میان ۳۹ هزار دانشآموز، رتبه شانزدهم را کسب کرد. یونس بعد از اتمام دبیرستان، در سال ۱۹۵۷، در دانشکده اقتصاد دانشگاه داکا ثبتنام کرد. مدرک کارشناسی خود را در سال ۱۹۶۰ و مدرک کارشناسی ارشد را در سال ۱۹۶۱ اخذ کرد.
محمد یونس، پس از فارغالتحصیلی بهعنوان دستیار تحقیقاتی پروفسور «نورالسلام» و «رحمان سبحان» در همان دانشکده اقتصاد داکا مشغول به فعالیت شد. در سال ۱۹۶۱، به سمت استادی اقتصاد دانشگاه چیتاگونگ نائل شد.
محمد یونس، اقتصاددان و متفکر برجسته بنگلادشی، یکی از برجستهترین پیشروان مبارزه با فقر در سطح بین المللی محسوب میشود. تلاش های موثر او در مبارزه با فقر باعث شد در سال 2006 جایزه صلح نوبل به وی اعطا گردد.
یونس با تاسیس یک بنیاد خیریه غیر دولتی به نام گرامین بانک، توانسته است جهش بزرگی در فقرزدایی در بنگلادش ایجاد کند. فعالیت گرامین بانک برخلاف باور رایج در سیستمهای بانکداری موجود، برمبنای اعطای وام و نیز دیگر خدمات بانکی به فقرا قرار دارد. به اینترتیب که تا به امروز توانسته است بیش از 5 میلیون فقیر بنگلادشی را تحت پوشش بگیرد که بالغ بر 90 درصد از آنان را زنان سرپرست خانوار تشکیل می دهند. موفقیت چشمگیر گرامین بانک در بنگلادش، موجب شده که این بنیاد خیریه، هم اکنون شعبه هایی در بیش از 50 کشور دنیا بر پا کند.
ایده ها و تفکرات خلاقانه محمد یونس، وی را به یکی از متفکران بزرگ جهان در حوزه اقتصاد و مدیریت، تبدیل کرده است به نحوی که از نظر موسسه Thinkers 50 ، موسسهای که به رتبهبندی متفکرین جهان در این حوزه میپردازد، وی هم اکنون ششمین متفکر خلاق دنیا در حوزه اقتصاد و مدیریت محسوب می شود.
کتابشناسی محمد یونس نویسنده کتاب بانک تهیدستان:
- سه روستایی جبرا (1974)؛
- برنامهریزی در بنگلادش: قالب، تکنیک و اولویت (1976)؛
- چهرههای فقر (1991)؛
- بانک گرامین، همانگونه که من میبینم (1994)؛
- کتاب بانک تهیدستان، وام های کوچک، ابزار مبارزه با فقر جهانی (2003)
- برپایی جهانی بدون فقر: کسبوکارهای اجتماعی و آینده سرمایهداری (2007)؛
- ایجاد کسبوکارهای اجتماعی: گونه جدیدی از سرمایهداری که به اغلب نیازهای بشر پاسخ میدهد (2010)؛
- پیریزی الگوهای کسبوکار اجتماعی: درسهایی از تجربه گرامین (2010)؛
- دنیایی با سه صفر: فقر صفر، بیکاری صفر، تخریب محیطزیست صفر (2017).
-
برشی از متن
بعضی از منتقدان ما این موضوع را مطرح کردهاند که مخاطبان روستایی، بسیار مطیع و فرمانبردار هستند و از اینرو ما میتوانیم آنها را در پیوستن به گرامین تحت فشار و ارعاب قرار دهیم. شاید این موضوع، خود دلیل آن باشد که چرا ما در گرامین، فرآیند اخذ وام را آن قدر دشوار و چالشی تعریف کردهایم. در واقع، فشار کل گروه بر هر وامگیرنده از یک طرف و نگرانی آزمون از طرف دیگر، این نکته را تضمین میکند که در نهایت، تنها کسانی که حقیقتاً نیازمند پیوستن به گرامین هستند به عضویت بانک درآیند.
در واقع از نظر روستاییانی که در وضعیت مالی مناسبتری قرار دارند، این فرآیند دشوار معمولاً ارزش صرف این همه وقت و تلاش را ندارد (اگر هم باارزش محسوب شود، خود بانک این دسته از افراد را قبول نکرده و آنها را ملزم به ترک گروه میکند). برنامه «وام خرد» بانک گرامین، تنها و تنها به پیشگامانی دلیر و والا همت نیاز دارد؛ پیشگامانی که بدون شک، سرانجام به موفقیت دست خواهند یافت.
هنگامی که همه اعضای گروه در آزمون قبول شدند، سرانجام روز آن فرا میرسد که یکی از اعضا، اولین وام را از بانک درخواست کند؛ وامی که به واحد پولی سالهای 1980 تا 1989، معمولاً در حدود 25 دلار بود؛ اما ناگهان وامگیرنده وحشتزده و ترسان میشود. زن نمیتواند آن شب بخوابد. او دائماً با ترس ناشی از شکست دستوپنجه نرم میکند. او صبح هنگام باید برای دریافت وام خود به بانک مراجعه کند؛ اما تحت فشار ترس و استرس، تقریباً از این کار منصرف شده است. 25 دلار مسئولیت سنگینی برای اوست. چگونه قادر خواهد بود آن را باز پسدهد.
در خانواده او، هیچ زنی تاکنون چنین مبلغی در اختیار نداشته است، اما ناگهان دوستانش را گرد خود میبیند؛ دوستانی که میخواهند به او اطمینان قلبی دهند و به او میگویند: «نگاه کن! همه ما نیز همچون تو باید این مسیر را طی کنیم. ما با همه توانمان از تو حمایت خواهیم کرد. ما دقیقاً برای همین در یک گروه قرار گرفتهایم. نترس! چراکه همه ما در کنارت خواهیم بود.»
صفحه 75 و 76 کتاب بانک تهیدستان
شما هم میتوانید در مورد این محصول نظر بدهید.
برای ثبت نظر، از طریق دکمه زیر اقدام نمایید. اگر این محصول را قبلا از فروشگاه اینترنتی کتاب رشد خریده باشید، نظر شما به عنوان خریدار ثبت خواهد شد.
هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.