معنای اضطراب

«کتاب معنای اضطراب رولو می» ماحصل سال‌ها پژوهش، تفحص و تفکر نویسنده حول یکی از جدی‌ترین مسائل زمانه می‌باشد. تجارب بالینی به‌طور یکسان به روان‌شناسان و روان‌پزشکان ثابت نموده مسئله مرکزی در روان‌درمانی تعیین ماهیت اضطراب است. به میزانی که بتوانیم از پس حل این مسئله برآییم، به‌همان میزان نیز توانسته‌ایم در فهم علل یکپارچگی و از هم‌گسیختگی شخصیت به نقطه آغاز نائل آییم.

اگر اضطراب صرفا پدیده ای ناسازگارانه بود. آنگاه می‌شد این پدیده را به اتاق مشاوره یا کلینیک حواله داد. و این کتاب را به بخش مجموعه تخصصی کتابخانه ها روانه کرد. با این وجود شواهد قویا حکایت از آن دارند که امروزه ما در «عصر اضطراب» به سر می بریم.

• درباره کتاب معنای اضطراب رولو می

اضطراب حائز یک معناست. اگرچه بخشی از این معنا می تواند مخرب باشد، اما بخش‌های دیگر آن می توانند سازنده باشند. حق بقای ما نیز نتیجه‌ی گام‌هایی است که مدتها پیش به سوی رودرویی با اضطراب برداشته‌ایم. در اصل همان‌گونه که هم فروید و هم آدلر خاطر نشان نموده‌اند، انسان اولیه اضطراب را به‌صورت تهدید زندگی‌اش از جانب دندان و چنگال حیوانات وحشی تجربه می‌نمود. اضطراب نقشی بارز در تحول ظرفیت نیاکان ما برای تفکر و توانایی استفاده از نمادها و ابزارها جهت توسعه‌ی گسترده‌ی ایمنی خویش داشته است.

اما در عصر حاضر ما نیز با تهدیدهایی مواجه‌ایم که دست کمی از دندان و چنگال دشمنان راستین ندارند. با این حال جنس این تهدیدها در واقع روانی و به معنای وسیع‌تر آن روحی است. این تهدیدها با مسئله بی‌معنایی سر و کار دارند. اینک دیگر ما طعمه و قربانی ببرها و ماستودون‌ها نیستیم. بلکه بیشتر لعمه و قربانی لطمه دیدن عزت نفسمان، طرد شدن از جانب گروه و یا تهدید باخت در یک پیکار رقابتی هستیم. صورت اضطراب دستخوش تغییر شده، ولی تجربه آن بالنسبه همان است.

رولو می این عقیده را که «سلامت روان بدون اضطراب زندگی می کند» به چالش می کشد. او معتقد است که این برای انسان بودن بسیار ضروری است. او کشف می کند که چگونه می تواند خستگی را برطرف کند. حساسیت ها را تیزتر کند و تنش لازم برای حفظ موجودیت انسان را ایجاد کند. می پیوندی را می بیند که از اضطراب به هوش، خلاقیت و اصالت گسترش یافته و خواننده را از راه های مخرب دور و به سمت راه های مثبت مقابله با اضطراب هدایت می کند. او متقاعدکننده پیشنهاد می‌کند که اضطراب می‌تواند تحولات شخصی را تحریک کند. زیرا تنها با رویارویی و کنار آمدن با آن است که می تواند تحقق یابد.

• درباره نویسنده

رولو می روان‌شناس آمریکایی بود که جزو نظریه پردازان اصلی در رویکرد انسان گرا و اگزیستانسیالیست به شخصیت محسوب می‌شود.

رولو می در ۲۱ آوریل ۱۹۰۹ در ایدا، اوهایو متولد شد. اما بیشتر کودکی خود را در مارین سیتی در میشیگان سپری کرد. مِی لیسانس خود در هنرهای زیبا را در سال ۱۹۳۰ دریافت کرد. بعد از آن، به عنوان یک نقاش و معلم دوره‌گرد، به دور اروپا سفر کرد. در این مدت، به یکی از کلاسهای تابستانی آلفرد آدلر رفت. او آدلر را دوست داشت اما نظریه اش را به نوعی، بیش از حد ساده انگارانه می‌دانست.

مِی به آمریکا برگشت تا در ۱۹۳۹ از UTS در نیویورک، مدرک الهیات بگیرد. در آنجا بود که با مکتب اگزیستانسیالیسم آشنا شد. اما بعداً به روان‌شناسی علاقه‌مند شد و در انستیتو WAWI به یادگیری روانکاوی مشغول شد. در آنجا بود که با فروم و سالیوان آشنا شد و تحت تأثیر آن‌ها قرار گرفت. می مطب خصوصی خود را در ۱۹۴۶ دایر کرد، و اولین مدرک دکتری در روان‌شناسی بالینی در تاریخ دانشگاه کلمبیا را دریافت کرد.

مِی در ۳۸ سالگی به بیماری سل مبتلا شد، و جنگ او با این بیماری، به نقطهٔ عطفی در زندگی وی تبدیل شد. در آن زمان، پزشکی زیاد پیشرفت نکرده بود. رولو می‌، در یک بیمارستان در نیویورک، منتظر اعلام این موضوع بود که آیا به سلامت بازخواهد گشت، معلول خواهد شد، یا خواهد مرد. مِی مقدار زیادی از وقت خود را به مطالعه پرداخت، و یک کشف شگفت‌انگیز کرد: اضطراب عمیق خودش، در مقایسه با سازه‌ای مکانیکی و متافیزیکی به نام «لیبیدو»، ارتباط بیشتری با «نبود» (مرگ، عدم وجود) داشت.

• برشی از متن

فروید در رابطه با خطری که در پس شکل گیری فوبیاها، هیستری تبدیلی و روان رنجوری های اجباری نهفته است، اینگونه می نویسد: «در جملگی این ها، ما اضطراب اختگی را به عنوان نیروی انگیزشی در پس منازعات ایگو فرض می گیریم». حتی ترس از مرگ نیز قیاسی است از اختگی، چرا که هیچ کس واقعا مرگ را تجربه نکرده است. اما هرکسی در تجربه‌ی از دست دادن سینه‌ی مادر هنگام از شیر گرفته شدن، تجربه‌ای اخته مانند را از سر گذرانده است. سپس او از خطر اختگی «به عنوان واکنشی در مقابل یک فقدان، یک جدایی» سخن می‌گوید که پیش نمون آن تجربه‌ی تولد می‌باشد.