جاسوسان برتر

معرفی کوتاه

جاسوسان برتر

حمید عشقی در کتاب جاسوسان برتر، به بررسی اجمالی سازمان‌های اطلاعاتی از گذشته تا حال پرداخته و به زندگی‌ و عملیات‌ جاسوسان شاخص تاریخ اشاره نموده است.

جاسوسان افرادی باهوشند. آن‌ها با فعالیت‌های خود در میان دشمن با ظاهری دوستانه می‌توانند ضربات مهلکی را بر پیکره نظام سیاسی یک کشور وارد نمایند. دسترسی به اطلاعات طرف مقابل در زمان جنگ بسیار اهمیت دارد. امروزه جاسوسی در مورد مسائل صنعتی و اقتصادی گسترش یافته است و جاسوسی‌های اینترنتی از راه دور، خود دنیایی پیچیده را ایجاد کرده است.

جاسوسی و مسائل امنیتی فراتر از زمان جنگ‌ها است، ولی در زمان نبرد نمود خاصی پیدا می‌کند، یک نبرد تمام نشدنی بین سازمان‌های جاسوسی همزمان در جریان است. در این نبرد پنهان هوش افراد و ارتباط تشکل‌های خود ساخته و غیر سازمان یافته می‌تواند طرفین را مجبور به پیاده‌سازی مجدد برنامه‌های استراتژیک صحنه نبرد و یا سیاست‌های داخلی نماید.

تاریخچه جاسوسی قدمتی به ‌اندازه تاریخ تمدن بشری دارد. داستان اسب تروا در حماسه ایلیاد و اودیسه و اعزام دو جاسوس توسط یوشع به شهر اریحا که داستان آن در کتاب عهد عتیق نقل شده است، نشان ‌دهنده قدمت جاسوسی در تاریخ بشری است.

حرفه جاسوسی در تمام طول تاریخ به ‌عنوان ‌یک حرفه، بالاترین خطرات را به دنبال دارد؛ اما جالب این‌ که هر جاسوس پس از اتمام تاریخ ‌مصرفش به گوشه‌ای از زباله‌دان تاریخ پرتاب ‌شده و به بوته فراموشی سپرده می‌شود. جاسوسان بزرگ تاریخ هیچ‌ یک عاقبت خوشی نداشته‌اند. «ویلهلم کاناریس» رئیس سازمان اطلاعات و ضد‌اطلاعات نظامی سرفرماندهی آلمان نازی که برای انگلیسی‌ها و آمریکایی‌ها جاسوسی می‌کرد؛ به دار آویخته و سوزانده شد و خاکسترش را به باد دادند. «ریچارد سورژ» مهم‌ترین عامل جاسوسی شوروی پس از دستگیری اعدام گردید و امروزه حتی قبر وی نیز نامشخص است. «کیم فیلبی» عضو سازمان اطلاعاتی انگلستان که برای اتحاد شوروی جاسوسی می‌کرد، پس از پناهندگی به مسکو به علت مصرف بیش‌ از حد الکل در گمنامی و غربت از دنیا رفت و صدها نمونه دیگر از این دست را می‌توان نام برد.

جاسوسان در بسیاری از موارد اگرچه تعیین ‌کننده‌ترین افراد در معادلات جهانی بوده‌اند؛ اما همیشه در پشت پرده باقی ‌مانده و گذشت زمان غباری از فراموشی را بر چهره آنان نشانده است. این اثر تلاشی است برای شناساندن این چهره‌های اطلاعاتی که بعضاً بسیاری از آنان، مانند کرومیت روزولت، ارنست پرون و شاپور ریپورتر در خدمت استعمار و موجب تداوم استثمار ملل جهان سوم بوده‌اند.

در این کتاب هم‌چنین به معرفی اعضای شبکه جاسوسی اتمی شوروی در آمریکا و نیز اعضای شبکه جاسوسی پنج‌ نفره کمبریج که در نهادهای اطلاعاتی انگلستان برای شوروی جاسوسی می‌کردند و اعضای گروه جاسوسی صلیب دوبله که تیمی متشکل از جاسوسان آلمان نازی در خاک انگلستان بودند که توسط سرویس‌های ضد‌ اطلاعاتی انگلستان به‌ عنوان منبعی برای ارسال اطلاعات غلط به آلمان عمل می‌کردند و هم‌چنین به معرفی اعضای گروه ارکستر سرخ پرداخته ‌شده است که در اروپای اشغالی نازی‌ها برای اتحاد شوروی جاسوسی می‌کردند. مطمئناً خوانندگان با مطالعه این کتاب به نقش مؤثر نهادهای اطلاعاتی در کسب پیروزی‌ها و یا تحمیل شکست در عرصه‌های سیاسی و نظامی واقف خواهند گردید.