تاریخ عالم آرای عباسی (2 جلدی)

معرفی کوتاه

تاریخ عالم آرای عباسی (2 جلدی)

تاريخ عالم‌آراى عباسى از مهمترين منابع عصرى درباره تاريخ صفويه و به‌ويژه دوران پادشاهى شاه‌عباس اول است. نويسنده اين اثر اسكندربيك تركمان منشى كه در دوران پادشاهى شاه‌عباس وقايع‌نويس دربار و همراه او در تمام مراحل پادشاهى‌اش بوده توانسته شرح مفصلى از دوران پر فراز و فرود زندگى اين پادشاه به‌دست دهد، اگرچه هيچگاه واقعه‌نگارى بى‌طرف نبوده است، اسكندربيك خود از طايفه تركمانان بوده كه در دوره صفويه از طوايف مهم و صاحب منزلت و اعتبار بودند، خود نويسنده درباره دوران جوانى‌اش در همين اثر چنين مى‌نويسد: «در اوان نشأه جوانى به اغواى كوته‌خردان دنياپرست خود را از اكتساب علوم متداوله كه طبيعت به آن راغب و آشنا شده بازآورده، هوس علم سياق نمودم و مدتى بدان شغل ناتمام بى‌سرانجام پرداختم. چون در آن فن به اعتقاد ناقص خود فى‌الجمله رتبه كمال يافتم و برخى از اوقات شريف را به مهمات ارباب دولت مصروف ساختم عقل دورانديش مرا از سكر خواب غفلت بيدار ساخت، با خود گفتم كه اين شغل خسيس كه اختيار كرده‌اى تو را از دريافت فضل و كمال به صد مرحله دور انداخت، تو كه در بحر مواج معانى شناورى كردى چرا به طريق معركه‌آرايان عام فريب صورت‌پرست باشى، چون نيك تأمل نمودم خلاصه اوقات به بطالت گذشته بود و شخص طبيعت قرين يأس و ندامت گشته، چون گاهى به صحبت فيض‌بخش بعضى اعزه كه جامع فنون قابليت و استعداد بوده از علم انشاء بهره تمام داشتند فايز مى‌شدم و در اوقات هصحبتى سخنان سودمند شيرين و نكات دلپذير رنگين را كه به نظم و نثر ترصيع داده به قلم زرنگار انديشه در صفحه بيان مى‌نگاشتند، مشاهده مى‌نمودم طبع دريوزه‌گر بدان شيوه ستوده رغبت نموده، آن هوس در دلم پديد آمد.